Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
Féuse(-feméu)
Athyrium filix-femina
Athyriaceae
Nom en français : Fougère femelle.
Descripcioun :Aquest féuse trachis sus siliço e au nostre se rescountro subretout en mountagno souto li mele e li sapino. Douno proun d'èr au féuse-de-cabro, Dryopteris filix-mas, mai li foundo soun eici tres cop descoupado e subretout emé de soro en long e noun pas en round. L'indusìo se vèi bèn.
Usanço :Lis indian d'Americo n'en manjavon lou rizoumo pela e rousti. Aurié d'ùni prouprieta en raport emé li règlo e l'acouchamen, d'ounte lou noum.
Port : Grando erbo
Taio : 40 à 120 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Athyrium
Famiho : Athyriaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Melounié
- Sapiniero
- Gaudre
- Riéu
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Athyrium filix-femina (L.) Schott, 1799